W warszawskiej Galerii STALOWA od 14 do 31 sierpnia zobaczyć można wystawę „STRAJK!”. Wywołująca wiele refleksji, wzbudzająca liczne, żarliwe wspomnienia i komentarze, przypominająca sens i klimat strajków na Lubelszczyźnie, Wybrzeżu i wielu innych miejscach Polski w lipcu i sierpniu 1980 roku i czasach późniejszych prezentacja prac m.in. Tadeusza Brzozowskiego, Jerzego Janiszewskiego, Jana Bokiewicza, Edwarda Dwurnika, Stanisława Gajewskiego, Arkadiusza Karapudy, Magdaleny Karłowicz, Wojciecha Kołyszki, Bogdana Kraśniewskiego, Doroty Kuczmy, Pawła Lewandowskiego-Palle, Jerzego Medyńskiego, Piotra i Stanisława Młodożeńców, Hanny Masojady, Eugeniusza Geta Stankiewicza, Urszuli Śliz, Ewy Trafnej, Grzegorza Witka. Krzysztofa Wróblewskiego przywołuje wydarzenia wytyczające polską drogę do wolności i demokracji. Na wystawie można zobaczyć także ilustracje nierozpoznanego artysty do tomu wierszy strajkowych, pierwszy numer „Strajkowego Biuletynu Informacyjnego Solidarność” z dnia 23 sierpnia 1980, plakietkę strajkowej straży porządkowej w Stoczni Gdańskiej, przeczytać kilka wierszy, które powstały w emocjonujących dniach i nocach Sierpnia ’80.
Lata 70. ubiegłego wieku – dziesięciolecie rządów Gierka i jego ekipy – kończył głęboki kryzys struktur władzy i gospodarki, społeczne rozgoryczenie i brak perspektyw na godne życie. Brakowało żywności, mieszkań, przysłowiowego „papieru toaletowego i sznurka do snopowiązałek”. Wszystkiego.
1 lipca 1980 roku rząd wprowadził podwyżkę cen żywności. W kraju zaczęły wybuchać strajki. Szczególne miejsce w organizacji robotniczych buntów i ich natężeniu zajęła Lubelszczyzna. Od 8 do 24 lipca w Lublinie i regionie strajkowało ponad 50 tysięcy osób w 150 zakładach pracy. Władza zmuszona została do powołania komisji rządowej do rozpatrywania postulatów zgłoszonych przez lubelskich robotników i do podpisywania, po raz pierwszy w historii PRL, porozumień ze strajkującymi.
14 sierpnia 1980 roku rozpoczął się strajk w Stoczni Gdańskiej im. Lenina, który błyskawicznie podjęto w stoczniach i fabrykach Gdyni, Szczecina, Elbląga, Słupska, a następnie i innych miejscach w kraju. Oprócz żądań ekonomicznych, związanych z poprawą warunków życia, domagano się wolnych związków zawodowych. Toczyła się znacząca, rozważna gra o przyszłość kraju. Gra, którą wygrali robotnicy. Powstał niezależny, samorządny związek zawodowy SOLIDARNOŚĆ, narodził się spontaniczny ruch społeczny, który doprowadził do zmian ustrojowych i demokratyzacji życia publicznego.
Strajki latem 1980 roku zmieniły bieg dziejów Polski.
Istotą działań artystycznych tamtego czasu było komentowanie robotniczych i rolniczych strajków i protestów, interpretowanie istniejących w przestrzeni społecznej ograniczeń, zła, niesprawiedliwości, prześladowań. Sztuka odzwierciedlała znaczenie sprzeciwu wobec panującego reżimu, występujących wynaturzeń, rozbudowanych ograniczeń wolności i niezależności. Pomagała w zrozumieniu zachodzących zmian, inspirowała do kolejnych przemian, uświadamiała, że o wolność i dobro trzeba walczyć każdego dnia. Artyści zwracali uwagę na społeczne problemy, niepokoje i rozterki, polityczną rzeczywistość; dokumentowali polską drogę do wolności, podkreślali znaczenie i konieczność dialogu.
Wystawa STRAJK! przypomina, że narodziny „Solidarności” poprzedzały Czerwiec ’56, Marzec ’68, Grudzień ’70, Czerwiec ’76, które wywołały nie tylko procesy przeobrażeń ustrojowych i społecznych, ale również przeobraziły warunki życia Polek i Polaków; spowodowały, że ludzkie działania ponownie stały się odzwierciedleniem myśli, emocji, marzeń i przekonań.
Więcej informacji: www.galeriastalowa.pl
Kuratorem wystawy jest Jerzy Brukwicki. W latach 80 współorganizator ruchu kultury niezależnej, współpracownik podziemnych wydawnictw i prasy, a także autor kilkuset wystaw w kraju i za granicą.
Oprowadzania kuratorskie:
14 sierpnia (sobota), godz. 13.00 (otwarcie wystawy),
16 sierpnia (poniedziałek), godz. 17.00,
18 sierpnia (środa), godz. 17.00,
20 sierpnia (piątek), godz. 17.00,
23 sierpnia (poniedziałek), godz. 17.00.
GODZINY OTWARCIA:
Poniedziałek - Piątek: 12:00-19:00
Sobota: 12:00-17:00
GALERIA STALOWA:
ul. Stalowa 26, Warszawa
Źródło: galeriastalowa.art
