Śląski Teatr Lalki i Aktora "Ateneum" w Katowicach − jeden z najstarszych zespołów lalkowych w Polsce. Istnieje od 1945 roku.

Początkowo zdominowany był przez kierujących nim kolejno plastyków − Juliusza Glatty’ego, Jerzego Zitzmana i Zygmunta Smandzika − którzy przez wiele lat decydowali o kształcie artystycznym tej sceny. Późniejsze koncepcje zmieniały się wraz z kolejnymi dyrekcjami. Zawsze wyraźnie zaznaczał się jednak związek z miejscowym środowiskiem twórczym. Tu warto zwrócić uwagę na dramaturgię Edmunda Wojnarowskiego, którego większość sztuk miała swoje prapremiery właśnie w "Ateneum", czy kompozycje Bogumiła Pasternaka, przez wiele lat kierownika muzycznego, później dyrektora artystycznego teatru. Trudno też nie wspomnieć o scenografiach Alicji Kuryło.

Wśród kierowników literackich był Gustaw Morcinek, a na afiszu pojawiały się tak znakomite nazwiska jak Katarzyna Gaertner, Danuta Michałowska, Michał Banasik, Jan Dorman, Roman Kalarus, Janusz Kapusta, Adam Kilian, Michał Lorenc, Teofil Ociepka, Krzysztof Penderecki, Józef Skrzek, Witold Szalonek czy Jan Brzechwa.

Dzisiejszy repertuar, adresowany głównie do widowni dziecięcej − to zarówno baśniowa klasyka jak i pozycje współczesne. Realizowany w różnych konwencjach i technikach, wykorzystuje środki teatru lalkowego, ale też związki ze sceną żywego planu. Spośród aktualnie wystawianych spektakli szczególne zainteresowanie wzbudzają odbiegające od inscenizacyjnych schematów: Pinokio Carla Collodiego, Podróże Gullivera Jonathana Swifta, Kot w butach − baśń muzyczna Bogumiła Pasternaka do tekstu Jana Brzechwy, Słowik Františka Pavlička, Ferdynand Wspaniały Ludwika Jerzego Kerna, Przypowieść o szczęściu Krystyny Jakóbczyk.

Ze swymi przedstawieniami zespół gościł wielokrotnie za granicą, m.in. w Austrii, Czechach, Holandii, Niemczech, Słowacji, USA, Wielkiej Brytanii. Uczestniczył też w wielu krajowych i międzynarodowych festiwalach, niejednokrotnie uzyskując nagrody za swe prezentacje. Od kilku lat współpracuje z czeskimi i słowackimi artystami: Evą Farkašovą, Karlem Brožkiem, Petrem Nosálkiem, Pavlem Hubičką, Tomášem Volkmerem.

Od 2002 roku "Ateneum" jest organizatorem Międzynarodowego Festiwalu Teatrów Lalek "Katowice - Dzieciom". W pomieszczeniach przy ul. 3 Maja 25 działa Galeria "Ateneum".

źródło: Wikipedia.org