Eugeniusz Morawski – kompozytor wyklęty

Strona główna » Aktualności Dodano: 2020-12-22

Polskie Radio Chopin i Agencja Muzyczna Polskiego Radia prezentują ocalałe kompozycje tego zapomnianego dziś Twórcy – Mistrza ekspresjonistycznej instrumentacji i dramaturgii. Na trzech krążkach przypominamy wybitne nagrania z naszych archiwów w wykonaniu zespołów orkiestrowych Polskiego Radia pod kierownictwem znakomitych dyrygentów – Andrzeja Straszyńskiego, Szymona Kawalli i Michała Klauzy, Dyrektora Orkiestry Polskiego Radia
w Warszawie.  Premierowy album jest najobszerniejszą, jak dotąd, fonograficzną retrospektywą twórczości Eugeniusza Morawskiego. 

Eugeniusz Morawski-Dąbrowa (1876-1948) - kompozytor, pedagog, artysta malarz, założyciel Société des Artistes Polonais
w Paryżu (1909), Towarzystwa Opery Narodowej (1932) oraz Instytutu Fryderyka Chopina (1934). Za działalność w organizacji bojowej Frakcji Rewolucyjnej Polskiej Partii Socjalistycznej został skazany na zesłanie na Syberię. Ostatecznie karę złagodzono
i Morawski wyemigrował do Francji. W 1908 roku zamieszkał w Paryżu, gdzie kontynuował studia artystyczne – muzykę, malarstwo
i rzeźbę. Po powrocie do kraju w 1930 roku zajął się działalnością pedagogiczną, pełnił między innymi funkcję rektora Warszawskiego Konserwatorium Muzycznego, gdzie wykładał instrumentację. Z jego inicjatywy na uczelni powstały też nowe kierunki: muzykologia, wydział nauczycielski, klasa operowa
i kapelmistrzów. Podczas II wojny światowej prowadził komplety w tajnym Konserwatorium. Aktywność Eugeniusza Morawskiego doprowadziła do otwartego konfliktu z Karolem Szymanowskim i jego środowiskiem. Ostatecznie kompozytor przegrał ten spór i jego twórczość popadła
w zapomnienie. Większość kompozycji Artysty nie została wydana za jego życia, a podczas Powstania Warszawskiego znacząca część rękopisów spłonęła.

Eugeniusz Morawski stworzył około dziesięciu poematów symfonicznych (nazywanych czasem niekonsekwentnie symfoniami), z których zachowały się jedynie trzy, prezentowane w niniejszym albumie. Ale nawet te utwory wystarczą, by dorobek tego kompozytora, na długie lata wyklętego
z historii polskiej muzyki, sytuować wśród najwybitniejszych polskich symfoników początku XX wieku – Mieczysława Karłowicza i Karola Szymanowskiego
– podkreśla Marcin Gmys, Dyrektor Polskiego Radia Chopin i inicjator cyklu wydawnictw fonograficznych „From the Polish Radio Archives”.

„Eugeniusz Morawski – kompozytor wyklęty” to czwarty już album z serii „From the Polish Radio Archives”, która została zainaugurowana w 2018 r. Na najnowsze wydawnictwo fonograficzne Polskiego Radia Chopin i Agencji Muzycznej Polskiego Radia składają się trzy ocalałe poematy symfoniczne – „Nevermore” i „Ulalume” inspirowane mroczną poezją Edgara Allana Poego oraz
Don Quichotte”. Z archiwów Polskiego Radia wybrano też dwie zachowane partytury baletowe – „Świteziankę” i monumentalną, ukazującą się na płytach po raz pierwszy w historii fonografii „Miłość”. Twórcą projektu graficznego albumu jest jeden z najwybitniejszych polskich artystów-grafików profesor Lech Majewski.

Źródło: Agencja Muzyczna Polskiego Radia