Karaoke, kawa i psy czyli Wietnam oczami Andrzeja Mellera.
Czy da się opowiedzieć o trzech latach w niecałe dwie godziny? Czy można zrobić to tak sugestywnie, że słuchacze, którzy niewiele wiedzą o kraju, w którym ten czas się spędziło, zapragną zobaczyć go na własne oczy? Ależ oczywiście, że tak. Zwłaszcza wtedy, gdy to Andrzej Meller opowiada o Wietnamie.
31 maja 2017 r. w Czytelni Głównej Krośnieńskiej Biblioteki Publicznej Andrzej Meller – z wykształcenia antropolog kultury, z powołania podróżnik i dziennikarz, korespondent wojenny, autor książek „Miraż : trzy lata w Azji” oraz „Zenga zenga czyli Jak szczury zjadły króla Afryki” promował swoją najnowszą książkę reporterską „Czołem, nie ma hien : Wietnam, jakiego nie znacie”.
Do Wietnamu Meller pojechał po powrocie z wojny w Libii. Miał tam spędzić dwa miesiące. Przeciągnęły się one do trzech lat. W tym czasie Meller zdążył poznać ten kraj od podszewki - historycznie, geograficznie i kulturowo. Swoje wspomnienia i doświadczenia opisał w książce oraz chętnie dzielił się nimi podczas spotkania autorskiego połączonego z prezentacją multimedialną. Opowiadał m.in. o zawiłościach języka wietnamskiego i wynikających z jego tonalności nieporozumieniach (wyraz „pho”, w zależności od intonacji wymawiającego oznacza zupę, ulicę ale i… prostytutkę, trzeba więc bardzo się pilnować, przy składaniu zamówienia w restauracji). Moim największym problemem było to, że nie znałem języka wietnamskiego, mówił Meller, a ponieważ bardzo niewielu Wietnamczyków zna język angielski, komunikacja najczęściej odbywała się po rosyjsku. Zresztą w Wietnamie można usłyszeć również język polski, bowiem mieszka tam na stałe około 300 Polaków. Nawiązując do Polaków w Wietnamie, Meller wspomniał o Kazimierzu Kwiatkowskim (1944-1997), architekcie z Lublina, który od 1981 r. kierował pracami konserwatorskimi w Hoi An. Prawie zupełnie nieznany w Polsce, ma w Wietnamie swój pomnik i uczy się o nim w szkołach.
W Wietnamie nie ma sklepów […] wszystkie zakupy robie się na rynku, opowiadał Meller. Wietnamczycy to głównie rybacy albo rolnicy. Są również drugim na świecie (po Brazylii) producentem kawy. Produkuje się tu bardzo cenioną przez koneserów i drogą (1 kg osiąga cenę od 1000 do 3000 dolarów) kawę luwak, w której produkcji biorą udział zwierzęta zwane łaskunami. Równie drogie jest mięso z psa, bo „psina” i „kocina”, to zwłaszcza na północy Wietnamu ceniony przysmak.
Oprócz upodobań kulinarnych Wietnamczyków, uczestnicy spotkania poznali m.in. ich szczególne zamiłowanie do karaoke, palenia fajek wodnych i chodzenia w piżamie (jest to strój codzienny dla wszystkich mężczyzn i zamężnych kobiet).
Andrzej Meller opowiadał również o bogatej, choć tragicznej historii Wietnamu – wpływach Francuzów i Amerykanów, oraz o wodzu narodu Ho Chi Minie, Wietkongu i komunizmie.
Dopełnieniem pasjonującej opowieści były zdjęcia, które obrazowały piękno i różnorodność geograficzną Wietnamu – począwszy od gór na granicy z Chinami, poprzez Hanoi aż po Sajgon na południu.
Wszyscy, którzy po zakończeniu pokazu zdjęć odczuwali niedosyt, mieli okazję do zadawania autorowi pytań oraz prywatnej rozmowy. Zostali też zaproszeni do śledzenia fanpejdża Andrzeja Mellera.
Promocja książki „Czołem, nie ma hien” powiązana była z wręczeniem nagród laureatom dwóch konkursów: na fotoreportaż – zrealizowany pod hasłem „Jeden dzień z życia ulicy” oraz reportaż literacki pod hasłem „Codzienność warta zapisania”.
Pierwszą nagrodę w konkursie na fotoreportaż odebrała Jagoda Biskup – uczennica II Liceum Ogólnokształcącego w Krośnie, laureatkami drugiej nagrody zostały: Katarzyna Winiarska oraz Jagoda Kuśmierczyk – uczennice I Liceum Ogólnokształcącego w Krośnie, natomiast III nagrodę otrzymała Kinga Guzik – uczennica Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Krośnie. Natomiast wyróżnienia przyznano Karolinie Kmon oraz Gabrieli Wojtanowskiej – uczennicom Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1.
Laureatkami konkursu na reportaż literacki zostały: Aleksandra Niziołek /I nagroda/– uczennica I LO w Krośnie; Małgorzata Habrat /II nagroda/ - uczennica I LO w Krośnie; Zuzanna Drożdż /III nagroda/ - uczennica II LO w Krośnie. Wyróżnienia przyznano Jadwidze Grodzińskiej – uczennicy ZSP nr 5 w Krośnie oraz Szymonowi Jakiele – uczniowi I LO w Krośnie.
Konkursy oraz spotkanie autorskie z Andrzejem Mellerem odbyły się w ramach projektu „Biblioteka – miejsce czytania, miejsce działania” finansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Małgorzata Jasiewicz
Źródło: http://www.kbp.krosno.pl/
